Rechtmatigheid
In de financiële verordening heeft de gemeenteraad met het college van burgemeester en wethouders afgesproken dat onrechtmatigheden vanaf € 500.000 (rapporteringsgrens) in de paragraaf bedrijfsvoering worden toegelicht. In onderstaande toelichting gaan wij in op de bevindingen met betrekking tot het begrotingscriterium, het voorwaardencriterium en het misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) criterium.
Begrotingscriterium
Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende (deel)programma’s (begrotingscriterium). Uitgangspunt is het niveau waarop de raad de budgetten in de begroting en bij investeringen geautoriseerd heeft.
Vanuit de financiële verordening dienen wij de afwijkingen vanaf € 500.000 toe te lichten welke niet in de financiële verordening als ‘acceptabel / passend binnen het beleid’ zijn aangemerkt. Deze afwijkingen zijn niet geconstateerd. Er is 4,309 miljoen aan onrechtmatigheden als acceptabel aangemerkt omdat hier direct gerelateerde baten tegenover staan.
1. Begrotingsrechtmatigheid (bedragen x 1.000 euro) | Fouten | Onduidelijkheden | |
A. | Overschrijding lasten deelprogramma's | 1.836 | 0 |
|---|---|---|---|
B. | Overschrijding investeringsbudgetten | 2.711 | 0 |
C. | Ongeautoriseerde reservemutaties | 0 | 0 |
D. | Overige afwijkingen niet tijdig gewijzigd in de begroting/gemeld aan raad | 0 | 0 |
| Totaal begrotingsonrechtmatigheden | 4.547 | 0 |
| Op te nemen in rechtmatigheidsverantwoording |
|
|
E. | Acceptabel deel overschrijdingen A en B volgens financiële verordening (zie bij toelichting baten en lasten) | 4.309 | 0 |
| Resterende begrotingsonrechtmatigheden | 238 | 0 |
| Waarvan toegelicht in paragraaf bedrijfsvoering > € 500.000 | 0 | 0 |
Voorwaardencriterium
Het voorwaardencriterium is het criterium van rechtmatigheid, dat betrekking heeft op de eisen die worden gesteld bij de uitvoering van de financiële beheershandelingen. De voorwaarden zijn afkomstig uit diverse wet- en regelgeving, zoals vastgelegd in het normenkader en hebben betrekking op de aspecten recht, hoogte en duur.
2. Rechtmatigheidsbevindingen voorwaardencriterium (bedragen x 1.000 euro) | Fouten | Onduidelijkheden | |
A. | Europese aanbestedingen Geëxtrapoleerd effect i.v.m. toepassing steekproefmethode | 3.016 294 | 0 0 |
|---|---|---|---|
B. | Subsidieverstrekkingen | 5 | 209 |
C. | Verstrekte uitkeringen | 86 | 0 |
D. | Sociaal domein | 48 | 9 |
| Totaal onrechtmatigheden voorwaardencriterium | 3.449 | 218 |
Onderstaand is per bevinding met een omvang boven 500.000 euro aangegeven welke verbeteracties zijn ingezet om bevindingen in de toekomst te voorkomen:
A. Europese Aanbestedingen: Van de 3,31 miljoen euro aan onrechtmatigheden wordt 2,4 miljoen veroorzaakt door een IT-contract. Hierbij heeft er een wezenlijke wijziging plaatsgevonden ten opzichte van het oorspronkelijke contract. De overige onrechtmatigheden betreffen meerdere contracten waarbij de een individuele fout in 2024 onder de 500.000 euro blijft.
Bij alle uitgaven boven de 25.000 euro is de standaard procedure dat er door de budgethouder een inkoopstartformulier wordt ingevuld. Hierdoor wordt de inkoopafdeling voorafgaand ingeschakeld en kan een advies uitbrengen of het type procedure dat gevolgd dient te worden. We brengen dit voortdurend in de organisatie onder de aandacht. Daarnaast monitoren we dit per kwartaal achteraf door middel van een spendanalyse.
Misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) criterium
Het misbruik en oneigenlijk gebruik-criterium is het criterium van rechtmatigheid, dat betrekking heeft op het voorkomen, detecteren en corrigeren van misbruik en oneigenlijk gebruik van overheidsgelden en gemeentelijke eigendommen bij financiële beheershandelingen. In december 2022 is door het College van B&W het nieuwe beleid hierop vastgesteld welke in is gegaan per 1 januari 2023. Er zijn in 2024 geen onrechtmatigheden geconstateerd met betrekking tot dit criterium.
3. Rechtmatigheidsbevindingen misbruik & oneigenlijk gebruik criterium (bedragen x 1.000 euro) | Fouten | Onduidelijkheden | |
A. | Verstrekte uitkeringen | 0 | 0 |
|---|---|---|---|
| Totaal rechtmatigheidsfouten M&O criterium: | 0 | 0 |
A. Verstrekte uitkeringen: Bij M&O gaat het om derden die (bewust of onbewust) misbruik of oneigenlijk gebruik maken van onze (gemeentelijke) regelingen. Bij de verstrekking van bijstand (op grond van o.a. de Participatiewet, IOAW, IOAZ) is in 2024 geconstateerd dat er onrechtmatig uitkeringen zijn verstrekt van in totaal 954 duizend euro. De Kadernota Rechtmatigheid 2024 van de Commissie BBV geeft aan dat als deze onrechtmatige verstrekkingen zijn teruggevorderd dat deze niet als onrechtmatigheid meetellen. Wel dienen deze te worden toegelicht. Verhoudingsgewijs is de het bedrag aan onrechtmatige uitkeringen een klein percentage van het totaal van verstrekte uitkeringen. De onrechtmatigheden in de verstrekkingen komen door bijvoorbeeld het niet (tijdig) opgeven van belastbaar inkomen, het verzwijgen van inkomsten en vermogen, het niet doorgeven van een verhuizing of door het verzwijgen van samenwoning. De signalen over deze onrechtmatigheden komen achteraf bij ons binnen vanuit onder andere het inlichtingenbureau en zijn door ons raadpleegbaar in systemen. Er zijn diverse controlemaatregelen getroffen om misbruik en oneigenlijk gebruik in dit proces tegen te gaan, echter deze bovenstaande oorzaken vallen buiten onze beïnvloeding sfeer. Alle onrechtmatige verstrekkingen zijn teruggevorderd en als zodanig in de jaarrekening verwerkt.